Wintervergadering 2017

De Wintervergadering van de Vereniging voor Wijsbegeerte van het Recht (VWR) vindt plaats op 3 februari 2017. Gastheer deze keer is de sectie Rechtstheorie van het Departement Rechtsgeleerdheid, Universiteit Utrecht.

Programma
12.00-13.00: Inloop, koffie en thee, broodjes
13.00-13.15: Opening van de Wintervergadering, De Raadzaal
13.15-15.00: Workshops in parallelle sessies, De Raadzaal, zaal 0.12 en/of 0.13

Workshop 1: ‘Oud en Nieuw’ in de Rechtsfilosofie
Jeroen Kiewiet, René Brouwer en Merlin Majoor (allen UU)

Workshop 2: Filosofie in de Rechtszaal
Bert van Roermund (UvT)

15.00-15.30: Thee

15.30 – 17.00: AiO-presentaties in parallelle sessies

17.00: Borrel

Adres en praktische gegevens
De vergadering vindt plaats in de Raadzaal en aanverwante zalen (0.12 en/of 0.13), Achter St. Pieter 200, 3512 HT Utrecht. Contact: Bald de Vries (u.devries@uu.nl) en Elaine Mak (e.mak@uu.nl)

Workshop 1 ‘Oud en Nieuw’ in de Rechtsfilosofie

(Jeroen Kiewiet, René Brouwer, Merlin Majoor (allen UU))
Als onderdeel van de VWR-wintervergadering op vrijdag 3 februari 2017 willen wij een workshop wijden aan het thema ‘oud-en-nieuw’. Met dat thema zien we niet op de jaarwisseling, maar op de verhouding tussen oud en nieuw in de rechtsfilosofie.
In de eerste plaats willen wij in de workshop de verhouding tussen oud en nieuw in het rechtsfilosofisch onderzoek bespreken. In de workshop kan worden vastgesteld wat de laatste ontwikkelingen in de wijsbegeerte zijn die van belang voor de rechtsfilosofie zijn. Een interessante vraag is in hoeverre die laatste ontwikkelingen in het domein van de rechtsfilosofie doordringen. Loopt het rechtsfilosofisch onderzoek achter op de state of the art in de wijsbegeerte of valt die achterstand mee? En, als geconstateerd wordt dat er een achterstand is, wat kunnen wij ondernemen om die achterstand in te lopen?
Een andere invalshoek op de verhouding tussen oud en nieuw in het rechtsfilosofisch onderzoek is de wijze waarop de bestudering van de geschiedenis van de filosofie bij kan dragen aan de beoefening van de hedendaagse rechtsfilosofie. Welke rol dient de bestudering van ‘de klassieken’ te spelen in het beslechten van hedendaagse discussies? Meer algemeen willen wij in deze workshop de vraag centraal stellen: wat is de rol van geschiedenis in de rechtsfilosofie? Draagt de studie naar de geschiedenis van de rechtsfilosofie bij aan onze kennis en, zo ja, op welke wijze?
In de tweede plaats willen wij de verhouding tussen oud en nieuw in het rechtsfilosofisch onderwijs bespreken. Dát in het rechtsfilosofisch onderwijs geen plaats is om de laatste ontwikkelingen in de wijsbegeerte te bespreken staat niet ter discussie. Een oorzaak is gelegen in de plaats van het rechtsfilosofisch onderwijs in het juridisch curriculum: als er ruimte in het onderwijsprogramma voor één rechtsfilosofisch vak gemaakt is, zal dat vak een inleidend karakter hebben. Pas in vervolgvakken kan de diepte ingegaan worden: dan opent zich de mogelijkheid om de laatste ontwikkelingen te bespreken. Helaas worden er veelal geen verdiepende rechtsfilosofische vakken (meer) aangeboden en moet men zich beperken tot algemene introductie tot de rechtsfilosofie. In de workshop kan geïnventariseerd worden wat aan de verschillende rechtenfaculteiten de mogelijkheden zijn om de laatste rechtsfilosofische ontwikkelingen in het onderwijs tot uitdrukking te brengen.
Ook een andere benadering van de verhouding tussen oud en nieuw in het onderwijs is mogelijk: moet men zich richten op contemporaine auteurs of moet men zich juist op de klassieken (Plato en Aristoteles) en klassiekers (Hobbes, Locke, Rousseau) richten? Verdient nu een historisch-encyclopedische benadering de voorkeur of juist een systematische benadering? Wederom dient zich een inventarisatie aan wat er op dit moment aan de verschillende rechtenfaculteit gebeurt, maar er is ook ruimte voor principieel debat over wat de beste benadering is.
Belangstellenden die actief willen participeren kunnen contact opnemen Jeroen Kiewiet (j.kiewiet@uu.nl), René Brouwer (r.r.brouwer@uu.nl) of Merlin Majoor (m.m.majoor@uu.nl).

Workshop 2 Filosofie in de Rechtszaal

(Bert van Roermund (UVT))
Op 3 november 2016 trad collega Cliteur op als getuige-deskundige voor de verdediging in het Wilders II-proces voor de Haagse rechtsbank. Met kracht van juridische en wijsgerige argumenten verdedigde hij bij die gelegenheid dat de PVV-leider ten onrechte terecht stond wegens schending van artt. 137 c en d WvSr (belediging van een groep vanwege ras; aanzetten tot haat tegen en/of discriminatie van mensen); alsook dat de bijna 6500 aangiften tegen Wilders vanwege zijn ‘Minder, minder (Marokkanen)’ uitspraken getuigde van intolerantie; en tenslotte dat het besluit van de rechtbank om de zaak te behandelen (gegeven het besluit van het OM om te vervolgen en het besluit van de rechtbank om het OM niet niet-ontvankelijk te verklaren) het proces tot een politiek proces maakte, en daarmee een aantasting van het beginsel van de scheiding der machten.
Er zijn uiteraard verschillende aspecten aan Cliteurs optreden te onderkennen. Zo kan men één of meer van de gebezigde argumenten kritisch bezien. Of men kan van gedachten wisselen over de rol die een hoogleraar encyclopedie/rechtstheorie/ rechtsfilosofie vanuit zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid dient te vervullen. In deze workshop staat een andere invalshoek centraal: welke rol kunnen filosofische argumenten spelen in betoog dat er ten principale op gericht is tot een positiefrechtelijke standpuntbepaling te komen? Welke deskundigheid kan de rechtsfilosoof als filosoof laten gelden? Wat bedoelen rechtsfilosofen wanneer zij in een strafproces de belofte of de eed afleggen dat zij ‘de waarheid en niets dan de waarheid’ zullen spreken?
De workshop zal kort worden ingeleid door Bert van Roermund (em. Rechtsfilosofie Tilburg Law School) onder de titel: ‘De filosofie is geen hospitaal (Merleau-Ponty); dus ook geen rechtszaal’. Helaas heeft Paul Cliteur al enige tijd geleden laten weten dat hij zelf niet aanwezig kan zijn wegens verplichtingen in België.
Belangstellenden die actief willen participeren kunnen contact opnemen met Bert van Roermund (G.C.G.J.vanRoermund@uvt.nl).

 

Programma AiO-presentaties

Zoals gebruikelijk worden tijdens de Wintervergadering Aio’s die promotieonderzoek doen op het gebied van de rechtsfilosofie en rechtstheorie een presentatie houden over hun onderzoek. Dit jaar verzorgen vier Aio’s een presentatie in twee parallelle sessies. Nadat een referent kort heeft gereageerd volgt discussie. Hieronder staat het voorlopige programma. Het volledige programma, inclusief abstracts volgt in januari.

Parallelle sessie 1:
– Sophie Mommers (VU) ‘Onafhankelijke rechtsspraak en sociale versnelling’
Referent: Elaine Mak
– Briain Jansen (EUR) On The “Thin Ice Principle” or “In Dubio Pro Abstine” in Criminal Law: Why does “Strict Construction” in Criminal Law Not Always Apply?
Referent: Ferry de Jong
– Andreas Hadjigeorgiou (Universiteit van Antwerpen) ‘The Concept of International Law Revisited’
Referent: [volgt]

Parallelle sessie 2:
– Hedwig van Rossum (VU) ‘Academic Legal Education in the Risk Society ‘
Referent: Bald de Vries
– Sohail Wahedi (EUR) Abstraction from the religious dimension
Referent: Iris van Domselaar
– Pol van der Wiel ‘Het recht op huwelijk’
Referent: [volgt]

 

 

Deze post is ook beschikbaar in: Engels